Nöroloji Muayenesi

Havacılık muayenesi için gelen adayın nöroloji muayenesinde, adayın sinir sistemi sağlığının uçuş görevlerini güvenli bir şekilde yerine getirmesine engel teşkil edip etmediği değerlendirilir. Bu muayene, oldukça kapsamlı olup genellikle aşağıdaki unsurları içerir:

1. Anamnez (Özgeçmiş):

• Adayın daha önce geçirdiği nörolojik hastalıklar (epilepsi, inme, baş ağrıları, sinir sıkışmaları vb.) sorgulanır.
• Kullandığı ilaçlar, geçirdiği ameliyatlar ve ailede nörolojik hastalık öyküsü hakkında bilgi alınır.
• Baş dönmesi, denge bozukluğu, bayılma, uyuşma, güçsüzlük gibi şikayetler detaylıca araştırılır.

2. Fiziksel Nörolojik Muayene:

• Kas Gücü ve Tonusu: Vücudun çeşitli bölgelerindeki kas gücü ve kas tonusu değerlendirilir. Herhangi bir zayıflık veya spastisite (kas sertliği) aranır.
• Duyu Kontrolleri: Dokunma, ağrı, sıcaklık, vibrasyon (titreşim) ve pozisyon duyuları test edilir. Uyuşma veya his kaybı olup olmadığına bakılır.
• Refleks Kontrolü: Derin tendon refleksleri (diz refleksi, aşil refleksi vb.) ve yüzeyel refleksler kontrol edilir. Reflekslerdeki anormallikler sinir sistemi sorunlarına işaret edebilir.
• Denge ve Koordinasyon Testleri:
  • Romberg Testi: Adayın gözleri açık ve kapalıyken ayakta durma dengesi değerlendirilir.
  • Parmak-Burun Testi: Adaydan parmağını önce burnuna, sonra muayene edenin parmağına dokundurması istenir. Bu test, koordinasyon ve ince motor becerilerini değerlendirir.
  • Topuk-Diz Testi: Adayın topuğunu diğer dizine koyup aşağıya doğru kaydırması istenir.
  • Yürüme Bozukluğu Testleri: Adayın düz bir çizgide yürümesi, topukları üzerinde yürümesi, parmak uçlarında yürümesi gibi farklı yürüme şekilleri değerlendirilir. Ataksi (dengesiz yürüme) veya diğer yürüme bozuklukları aranır.
• Kafa Sinirleri Kontrolleri: Beyinden çıkan 12 çift kafa sinirinin fonksiyonları (göz hareketleri, yüz kasları, işitme, tat, yutma vb.) değerlendirilir.
• İstemsiz Hareketler: Tremor (titreme), tikler, distoni gibi istemsiz hareketler olup olmadığına bakılır.

3. Ek Tetkikler (Gerektiğinde): Muayene sonucunda şüphe duyulan durumlarda veya belirli nörolojik hastalık risklerinde ek tetkikler istenebilir:

• EEG (Elektroensefalografi): Beyin elektriksel aktivitesini ölçer, özellikle epilepsi şüphesinde kullanılır.
• EMG (Elektromiyografi): Kas ve sinirlerin elektriksel aktivitesini değerlendirir, sinir sıkışmaları veya kas hastalıkları şüphesinde kullanılır.
• Beyin MRG/BT: Beyin ve omuriliğin yapısal sorunlarını (tümör, kanama, inme sekeli vb.) tespit etmek için kullanılır.
• Lomber Ponksiyon (Belden Su Alma): Nadiren, belirli nörolojik enfeksiyonlar veya inflamatuar hastalıklar şüphesinde beyin omurilik sıvısı analizi için yapılabilir.

Nöroloji muayenesinin temel amacı, adayın uçuş sırasında kendi ve başkalarının güvenliğini tehlikeye atacak herhangi bir nörolojik rahatsızlığa sahip olup olmadığını belirlemektir. Özellikle denge, koordinasyon, bilinç durumu, dikkat ve karar verme yeteneğini etkileyebilecek durumlar detaylıca incelenir. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından belirlenen uçuşa elverişlilik şartları çerçevesinde değerlendirme yapılır ve aday hakkında uçuş hekimi tarafından nihai karar verilir.